Filet americain is een smeersel van rauw rundvlees, oorspronkelijk geserveerd met smaakmakers als ui en kappertjes, maar tegenwoordig vooral bekend als kant-en-klaarsmeersel in rond plastic bakje van de borrelafdeling. Waarom zou je daar een vegetarische variant van maken? Omdat het kan, natuurlijk, en omdat het verkoopt. En smaken ze ook? Dat onderzochten we in onze Grote Filet Americain Test.
In ons boodschappenmandje: een worstje Filet Americain van Garden Gourmet, een bakje Americain Naturel van Smaeck, een zakje Vega Kleintje Filet Americain van Kips, en Petit Filet à l'Americain van de Vegetarische Slager. De vega filet americain van Vivera bleek lastig te krijgen te zijn. Helen heeft deze nog bij de supermarkt besteld, maar die heeft hem helaas niet op tijd binnen gekregen. Die hebben we dus niet kunnen testen.
Het testpanel bestaat uit vier vegetariërs: Machteld, Sophie, Eelco en gastvrouw Helen, en flexitariër Fabian, de man van. Stom genoeg bleek Fabian nou net weer geen echte filet americain gegeten te hebben, dat rauwe vlees griezelde hem op feestjes altijd wat aan. Eelco heeft al meer dan twee decennia geen vlees en dus ook geen filet americain gegeten. We kunnen dus slecht inschatten in hoeverre de vega smeersels het origineel benaderen, maar we hebben duidelijk wel onze verwachtingen wat betreft smaak en textuur.
Al bij het openen van de verpakkingen ruiken we meteen: dit zijn vier geheel verschillende producten, elk met een geheel eigen geur. Maar bij echte filet americain is dat ook het geval, weet Fabian. We testen de smeersels blind, op neutrale crackers, en zijn ook niet te beroerd om een lepeltje filet americain gewoon zo in de mond te nemen.
De resultaten van onze test vind je op volgorde van het gemiddelde cijfer, op een schaal van 1 tot 10, van laag naar hoog. Maar elk smeersel had zijn eigen fans, om geheel verschillende redenen.
Garden Gourmet - Vegetarische filet americain
Prijs: 2.05 euro voor 120 g (17.08 euro per kg)
Samenstelling: op basis van plantaardige oliën, soja- en tarwe-eiwit, met scharrelei, dus niet vegan
Meer info: https://www.gardengourmet.nl/daily-favorites/vegetarische-filet-americain
"Tartex!" roepen Fabian en Eelco in koor. Alle panelleden noteren 'droog', zowel qua uiterlijk als qua mondgevoel. Machteld en Helen vinden dat er weinig smaak aan zit. "Net als Tartex dus", vindt Eelco: je proeft dezelfde gistachtige basissmaak in alle varianten van deze vegetarische spread. Vier van de vijf testers geven deze filet americain daarom een onvoldoende. Sophie echter geeft het smeersel een acht, hoewel ze de stevige textuur omschrijft als 'stopverf'. "Ik heb nog nooit echte filet americain gegeten en ik hou nu eenmaal van Tartex", zegt ze verontschuldigend
Oordeel: 4.5
Smaeck - Crème Americain Naturel
Prijs: 2.69 voor 150 g (17.93 euro per kg)
Samenstelling: op basis van magere melk, plantaardige oliën, scharreleigeel en tarwe-eiwit
Meer info: https://www.smaeckiswatjeproeft.nl/producten/cremeamericain-naturel
"Knaloranje," staat in Sophies aantekeningen. Het valt niet te ontkennen dat de vega filets americain die we hebben getest nogal veel kleur hadden, maar dit smeersel is inderdaad wel erg oranje. Een associatie met vlees is er niet echt: "tapenade" schrijven Sophie en Machteld. De textuur wordt als rul, korrelig, prettig beoordeeld. De smaak is fris, groente-achtig. Helen vermoedt tomaat of wortel. Eelco vindt de frisse smaak een beetje 'afwasmiddelcitroen' en kunstmatig. Ook Helen noteert een 'rare bijsmaak'. Machteld is desondanks enthousiast en zou het zelf ook kopen. Al met al een krappe voldoende, maar zeker geen filet americain qua smaak.
Oordeel: 5.5
De Vegetarische Slager - Vegetarische Petit Filet à l'Americain
Prijs: 2.35 euro voor 120 gram (19.58 euro per kg)
Samenstelling: op basis van plantaardig eiwit, ui, tomatenpuree en zetmeel, vegan
Meer info: https://www.devegetarischeslager.nl/producten/informatie-over/petit-filet
Deze filet à l'Americain heeft een wat donkerder kleur dan de andere smeersels, de textuur is wat vlezig met draadjes. Helen ruikt een 'echte filetgeur', terwijl Eelco de geur wat onbestemd vindt en de textuur wat plakkerig. Deze filet americain is in ieder geval lekker vettig en voelt 'echt in de mond', aldus flexitariër Fabian. De smaak is daarnaast wat zurig, de tomatenpuree is duidelijk te proeven. Sophie proeft een overheersende uiensmaak en vindt, net als Machteld, de filet americain nogal zout. Eelco en Fabian hebben ook bij dit smeersel een lichte associatie met Tartex. Kortom, een smeersel waarvan de textuur overtuigt, maar de smaak iets minder.
Oordeel: 6.0
Kips - Kleintje Vega Filet a l'americain
Prijs: 1.90 voor 120 g (15.83 euro per kg)
Samenstelling: op basis van zonnebloemolie, tarwe-eiwit en tomatenpuree, vegan
Meer info: https://kips.nl/producten/kleintje-vega-filet-a-lamericain/
Vezelig, een prima geur, een mooie textuur, met draadjes. Fabian en Eelco noteren 'wortel' en 'tomaat' als eerste geurindruk, Sophie herkent terecht vooral tomaat. Eelco vindt dat ook dit smeersel weinig met filet americain te maken heeft, maar wel lekker intensief, donker van smaak. Pittig is deze filet a l'americain ook, Fabian vindt de peper overheersen, Helen vindt die peperige smaak juist lekker. De spread smeert lekker en heeft ook geen overheersende nasmaak. De vettige plakkerigheid past goed bij de naam 'filet americain', schrijft Helen, die dit product pardoes een 10 geeft. Er valt geen enkele onvoldoende en het bakje wordt schoon opgegeten. "De lekkerste filet americain," noteert Machteld.
Oordeel: 7.5
Samenvattend
Drie van de vier vegetarische filets americain hebben de test goed doorstaan, ook al worden ze toch eerder als groentespread met een aangename textuur beschouwd (wat ze eigenlijk ook zijn). Enigszins verrassend komt de filet americain van Kips als winnaar uit de bus, die ook nog eens de goedkoopste is.
Om een lans te breken voor de Garden Gourmet, die als enige een onvoldoende scoorde: deze lijkt qua textuur het allerminst op filet americain, maar voor liefhebbers van Tartex is het wel een prima smeersel dat nauwelijks duurder is.
Bedenk echter wel: het is ontzettend moeilijk om een smeersel van rauw rundvlees vegetarisch na te maken en de vraag is of je dat ook wel moet willen: zelfs flexitariër Fabian heeft moeite met échte filet americain en geeft de voorkeur aan de vega variant. Wellicht is het een idee om de smeersels gewoon 'tapenade à l'Americain' te noemen, dat klinkt minstens zo lekker en dekt de lading beter.
