Dit menu hadden we ook het 'kerstmenu zonder kindermenu' kunnen noemen, want met onderstaand menu hoeven je mini's niet aan de patat met appelmoes. Maar ook als er geen kleine kinderen mee eten, is dit een prima menu voor volwassen kinderen.
De aanpassingen voor baby's vanaf zes maanden en dreumesen/peuters staan los onderaan de recepten beschreven. Kleuters en oudere kinderen kunnen volledig met de pot mee, al laten we de keuze over alcohol in het eten natuurlijk aan jou.
Planning: Lees het menu van tevoren goed door en maak voor jezelf een planning, zodat je niet op het moment suprême tegen het plafond vliegt, terwijl je gasten lekker op de bank zitten en er kleine kinderen aan je benen hangen.
Het menu is geschreven voor vier volwassenen. Maak dus zelf een inschatting van de hoeveelheden als er naast de volwassenen ook nog kinderen mee-eten. In het algemeen kun je een kind tellen als een halve volwassene.
We raden aan de wortelsoep al vóór de kerstdagen te maken. Je kunt de soep een dag in de koelkast bewaren, als je hem langer van tevoren wil maken, kun je hem invriezen.
De appelcompote kan ook een dag eerder worden gemaakt. De cake kan in de ochtend al gemaakt worden, maar ook de avond ervoor.
Wijnhandel Noordman wijnen uit Leiden heeft de adviezen gegeven voor de wijn-spijs combinatie. Alle wijnen zijn onder de vijftien euro. De wijnadviezen staat onder het menu.
Baby's krijgen natuurlijk alleen nog moedermelk of flesmelk en andere kinderen kun je versgeperste sinaasappelsap geven, dat smaakt lekker bij dit menu.
Wortelsoep met peterseliewortel
Stevig brood geroosterd in peterselieboter
***
Gegrilde portobello met gorgonzola en champignons, gebakken in port en vanille
Veldsla met granaatappelpitjes en vinaigrette
Appelcompote
***
Pompoen-chocolade-kaneelcake
Wortelsoep met peterseliewortel en stevig brood geroosterd in peterselieboter
voor het brood
4 plakken brood (zie hieronder)
een bos peterselie
roomboter
voor de soep
roomboter/olie
150 g peterseliewortel (als je geen peterseliewortel kunt krijgen, kun je ook pastinaak nemen - of anders knolselderij)
500 g wortel/waspeen
600 ml water
1 eetlepel marjolein
1 eetlepel oregano
peper en zout
groentenbouillonblokje
Ga bij de betere broodzaken op zoek naar een stevig brood. Zuurdesem is lekker, maar een Frans gistbrood is ook goed. Je kunt wit nemen of wat donkerder. De meeste supermarkten hebben tegenwoordig ook zogenaamd 'boeren'-brood, dit kun je ook nemen. En als zelfs dat niet te krijgen is, omdat de dorpssupermarkt geen groot assortiment heeft, dan neem je vers stokbrood.
Doe een klont roomboter in een pan met dikke bodem, waar je ook de soep in kunt bereiden. Snijd het brood in dikke plakken. Snijd de peterselie fijn en strooi in de pan. Zet het vuur hoog en leg nu ook de plakken brood in de pan. Bak het brood aan beide kanten bruin en knapperig. Als je het vuur te laag hebt, neemt het brood alle roomboter op, zonder knapperig te worden, dat moet je voorkomen. Herhaal dit met alle vier de plakken brood.
Als je klaar bent met het brood, leg je het apart. Nu kun je de soep maken in dezelfde pan (als je het niet al de dag ervoor hebt gemaakt). Voeg indien nodig wat olijfolie en roomboter toe. Schil of rasp de wortels en de peterseliewortel. Snijd ze in dunne plakjes of blokjes. Doe ze in de pan, zet het vuur middelhoog en roer af en toe om, tot de wortelblokjes zacht zijn.
Voeg het water toe en pureer de soep met de staafmixer tot hij helemaal glad is. Voeg nu de kruiden toe en het groentenbouillonblokje. Als je deze zonder zout doet, kan een dreumes of peuter ook mee eten van de soep. Je kunt het dan voor de volwassenen nog op smaak brengen met zout. Als je een bouillonblokje met zout neemt, schep je eerst een kommetje eruit en voeg je daarna de bouillon toe.
De soep is het lekkerst als hij een dag heeft gestaan. Maak het brood wel vers.
- Baby van 6 of 7 maanden: kook in een aparte pan wat grote stukken wortel gaar en geef dit bij de soep. Ze kunnen ook een stuk brood eten (onbewerkt)
- Baby vanaf 8 maanden: na het pureren en voor het toevoegen van de smaakmakers alvast wat soep apart nemen. Ze kunnen ook een stuk brood eten (de onbewerkte of bewerkte versie)
- Vanaf 1 jaar: schep wat soep eruit met de kruiden, maar zonder zout (zie de opmerking hierover in de tekst)
Gegrilde portobello met gorgonzola en champignons, gebakken in port en vanille
1 portobello per persoon
500 gr kastanjechampignons, in dunne plakjes
100 gr gorgonzola dolce
2 eetlepels mascarpone of crème fraîche
1 tl vanillesuiker of vanillearoma of het merg van 1 vanillestokje (dan 1/2 tl honing erbij)
2 el port
2 rijpe grote vijgen of 3 kleine, steeltje eraf, in plakjes (als je geen vijgen kunt krijgen, neem je 1 zoete peer)
grof zout, zwarte peper uit de molen
balsamico
stukje parmigiano reggiano
Besmeer de portobello's met olijfolie en gril ze aan beide kanten. Druk er stevig op met een vork, zodat het vocht vrijkomt en de portobello in zijn eigen vocht in de grilpan gaart.
Bak de champignons in een beetje olie op hoog vuur tot het vocht eruit is, en zet ze vervolgens in een pan met dikke bodem op middelhoog vuur op met wat roomboter. Laat dit 10 minuten sudderen. Blus dan af met 2 eetlepels port en de vanille.
Meng de gorgonzola met de mascarpone of de room.
Leg de portobello met de bolle kant naar onder in een ovenschaal. Breng op smaak met een beetje grof zout en enkele draaien van de pepermolen. Besmeer ze met de gorgonzolaroom.
Stort de champignons erover, leg de plakjes vijg (of peer) op, besprenkel met een beetje goede (oudere) balsamico en rasp er wat van de kaas over. Zet even onder de gril, tot de kaas is gesmolten.
- Baby zonder tandjes: geef een plakje vijg om op te sabbelen. Peer kan ook, maar omdat deze wat gladder is, kun je de peer het beste als groot stuk aanbieden en deze eventueel ook een klein beetje pletten, zodat hij niet naar binnen kan glijden.
- Baby met tandjes: snijd een hele dunne reep gegrilde portobello af en geef dat zo.
- Vanaf 1 jaar: houd wat van de gebakken champignons apart, voordat je er de port en vanille door doet. Leg een kleine of halve portobello in een apart ovenschaaltje. Hier hoef je geen zout op te doen, peper kan wel. Lepel een druppel honing door 1/2 eetlepel room en wat vanillemerg (als je alleen suiker of aroma hebt, laat de vanille dan maar achterwege). Stort er een schep van de apart gehouden champignons over. Bestrooi met een klein beetje parmigiano.
- Vanaf welke leeftijd je de volwassen versie aan een kind wilt geven, moet je zelf beoordelen (wat de alcohol betreft, dus). Alcohol verdampt, in tegenstelling tot wat iedereen denkt, nooit helemaal. De hoeveelheid port in dit recept is wel klein.
Veldsla met granaatappelpitjes en vinaigrette
100 g veldsla
1/2 granaatappel
snufje zout
een heel klein stukje knoflook
1/2 el citroensap
1/2 dessertlepel (afgestreken) grove mosterd
1/2 el ciderazijn of rode wijnazijn
lekkere extra virgine olijfolie, een paar eetlepels
Was en droog de veldsla grondig. Snijd het kroontje van de granaatappel en snijd doormidden, leg de ene helft in de koelkast om de volgende dag bijvoorbeeld door de yoghurt te doen. Uit de andere helft ga je de granaatappelpitjes slaan met een deegroller of houten lepel volgens de Nigella Lawson-methode.
Maak vinaigrette van de citroensap, mosterd, azijn, olie en zout. Hier staat beschreven hoe je dit doet (maar pas de verhoudingen aan volgens de lijst hierboven)
Leg op elk bord een pluk veldsla, strooi en de pitjes over en een lepel vinaigrette.
- Baby vanaf 6 maanden tot 10 maanden: geef enkel wat granaatappelpitjes
- Baby ouder dan 10 maanden: geef de veldsla, granaatappelpitjes en optioneel de dressing
Appelcompote
Neem voor deze appelcompote friszoete appels die goed tot moes koken. Jonagold is hiervoor erg lekker en geschikt. Een goudrenet doet het ook goed, maar is wel zuurder; neem die dus alleen als je niet de behoefte voelt om er dan suiker doorheen te doen, want dan kun je net zo goed meteen een zoetere appel nemen. Laat je adviseren door de groentenman.
Je kunt de compote van tevoren maken en eventjes opwarmen voordat je hem serveert. Je kunt de compote, naar eigen voorkeur, koud of warm serveren.
800 g appels (bv. Jonagold)
1 kaneelstokje
4 kruidnagels
2 laurierblaadjes
Schil de appels en snijd ze in stukken. Zet een pan met dikke bodem op middelhoog vuur. Doe een klein beetje zonnebloemolie in de pan, voeg de appels toe, met de kaneel en de kruidnagels (bij elkaar in een thee-ei of theezakje) en de laurierblaadjes. Laat dit met de deksel op de pan tot moes koken, roer af en toe even om. Als de appel helemaal zacht is, draai je het vuur uit en laat je het nog even staan, zodat de smaken van de specerijen en kruiden zich met de appel kunnen mengen. Vis er dan het kaneelstokje, de kruidnagels en laurier uit.
- Baby vanaf 6 maanden: kook een beetje extra appel kapot in een aparte pan en geeft dit koud op een lepeltje.
- Baby vanaf 9 maanden: geef de gewone compote.
Pompoen-chocolade-kaneelcake
Deze cake is compact en stevig, hij rijst niet zoals traditionele cakes. Je kunt uit deze cake meer snijden dan voor vier personen en er de volgende dag nog van snoepen.
250 g geschilde, ontpitte, pompoen
2 eieren
100 g roomboter, op kamertemperatuur
50 g suiker
2 el ahornsiroop
zest (dus de schil, maar dan zonder het bittere wit) van 1 sinaasappel
125 g bloem
1 volle tl kaneel
1 el cacao
4 el mascarpone
2 el zure room of crème fraîche
4 tl gekonfijte sinaasappelschillen (zelf maken kan ook)
scheutje ahornsiroop (te vervangen door honing)
Snijd de pompoen in dunne plakken, schud ze om met een beetje olijfolie en laat de plakken in ongeveer 15-20 minuten gaar worden in een oven op 175 graden (het liefst op heteluchtstand, dat haalt wat meer vocht uit de pompoen) of op 200 graden normale oven. Pureer de pompoen tot een gladde massa en laat afkoelen.
Meng suiker, boter, ahornsiroop, sinaasappelzest en eieren door elkaar. Voeg dan de kaneel, bloem en cacao toe. Meng tot een glad beslag en voeg dan 4/5 van de pompoenpuree toe.
Vet een kleine cakevorm (16 cm) in met roomboter. Stort de helft van het beslag erin. Doe nu het overgebleven beetje pompoenpuree in een spuitzak en spuit een lint van de puree in de lengte op het beslag.
Stort voorzichtig de rest van het beslag er ook over.
Bak de cake in een uur of vijf kwartier op 160 graden gaar. Het hoeft niet op de heteluchtstand.
Klop ondertussen de mascarpone los met de crème fraîche. Leg op elk bordje een dikke plak cake. Lepel er wat van het mascarponemengsel over, gevolgd door een scheutje ahornsiroop, en schep er de gekonfijte sinaasappel op.
- Baby vanaf 6 maanden tot 1 jaar: kook een (extra) stuk pompoen gaar en geef dit los.
- Vanaf 1 jaar: je kunt je kind vanaf 1 jaar een klein stukje mee laten eten, al zit er natuurlijk wel suiker in. Als alternatief kun je wat (extra) pompoen omschudden met een beetje (olijf-)olie en kaneel en dit in de oven garen (kan een dag eerder, warm het dan nog even op). Dit geef je dan met een beetje mascarpone.
Wijnadvies
Wortelsoep met peterseliewortel, in peterselieboter gebakken boerenbrood
"Een ongecompliceerde, maar niet te fruitige witte wijn past uitstekend bij de pure smaken van dit gerecht.":
- Colombard-Sauvignon 2009 Domaine des Cassagnoles - Côtes de Gascogne à € 5,50
- Verdejo 2009 Castello de Medina - Rueda
Gegrilde portobello met gorgonzola en champignons gebakken in port en vanille
Friszoete appelcompote en veldsla met granaatappelpitjes en vinaigrette
"De combinatie van aardse smaken met de frisse appelaccenten vraagt om een lichtkruidige frisse rode wijn.":
- Spätburgunder Rotwein Classic 2007 Weingut Brenner - Rheinhessen à € 9,65
- Rioja Crianza 2005 Bodegas Lan à € 9,80
Pompoen-chocolade-kaneelcake met mascarpone en gekonfijte sinaasappel
"Bij zoveel smaken past een complexe zoete wijn, niet de meest voor de hand liggende maar misschien wel de beste keuze is een zoete sherry met mooie frisse accenten!":
- Lustau East-India Solera Sherry à € 11,50 voor een half flesje en € 19,45 voor een hele fles.
De wijnen zijn verkrijgbaar bij:
Noordman Wijnen
Haagweg 77
2321 AA Leiden
071 5310419
www.noordmanwinkel.nl
Redacteur Annemieke die dit menu maakte, schrijft ook nog over het beginnen met bijvoeding met baby's en eten met dreumesen.
modern Europees - €€
puur plantaardig en ambachtelijk - €€
biologisch en gastronomisch - €€€
