De Ierse keuken staat bekend om haar stevige, verwarmende (eenpans)gerechten, met veelal lokale producten; de aanvoer van producten van overzee is beperkt. Zo zie je veel gebruik van kolen, aardappelen, uien, granen en zuivel. De Ierse keuken is een ideale winterkeuken, zo ook voor de kerstdagen. Dit menu is eenvoudig, gemakkelijk van tevoren te bereiden maar vooral verwarmend en smaakvol.
Voor 6 personen.
***
***
Salade van appel en cheddar
We beginnen de avond met een frisse salade met een smakelijke cheddar. Cheddar is vooral bekend van de oranje plakjes op fastfood, maar is van oorsprong een Engelse, harde boerenkaas op basis van koemelk en met een pittige smaak. Hij heeft wel wat van de Nederlandse boerenkaas. Je kunt hem vinden op de versafdeling van de beter gesorteerde supermarkt of vraag na bij je kaasboer. Let wel op: de traditioneel gemaakte cheddar is niet vegetarisch gestremd. Vegetarisch gestremde cheddar is wel vrij makkelijk verkrijgbaar. Vraag het even aan je kaasboer, kijk in onze kaaslijst of gebruik een extra belegen Nederlandse kaas.
Deze salade kun je het beste op de avond van het diner zelf klaarmaken, vlak voor het serveren. De dag tevoren kun je de walnoten wel alvast roosteren en de dressing maken.
100 g gepelde walnoten
2 middelgrote, friszure stevige appels van Nederlandse bodem (Elstar, Cox, Wellant, Junami)
150 g (farmhouse) cheddar, aan één stuk
150 g gemengde bladsla (veldsla, rucola, jonge spinazie, bietenblad)
Voor de dressing:
1 el grove mosterd
3 el appelciderazijn
3 el olijfolie
- Verhit een koekenpan op middelhoog vuur. Rooster hierin de walnoten tot ze beginnen te geuren en licht beginnen te kleuren. Haal ze uit de pan. Breek of snijd de walnoten zodat ze ongeveer in kwarten zijn, tenzij ze al gebroken zijn.
- Maak de dressing: klop de mosterd met de azijn en voeg als laatste de olijfolie toe.
- Was de appels. Snijd ze in vieren, snijd de klokhuizen er uit en snijd de partjes in heel dunne plakjes.
- Schaaf met een kaasschaaf plakjes cheddar van ongeveer vier centimeter in lengte. Als de kaas wat ouder is, zal hij meer brokkelen. Dat is ook lekker.
- Verdeel de sla over zes borden. Verdeel de appelstukjes, de walnoten, de kaas en tot slot de dressing over de sla.
Serveer met lekker brood.
Vegetable farmer's pie
De shepherd’s pie is van oorsprong een stoofpot van lamsvlees, bedekt met een laag aardappelpuree. Haar broertje is de ‘cottage pie’, waarin in plaats van lamsvlees van de schaapsherder (de shepherd), rundvlees gebruikt wordt. Onze versie is dan ook gevuld met groente van de akkerbouwer.
2 uien
2 winterwortels
4 stengels bleekselderij
olijfolie
1 pastinaak
1 koolrabi
800 g kastanjechampignons
1 blikje tomatenpuree (70 g)
1 blik gepelde tomaten (400 g)
1 laurierblad
1 tl kaneel
2 kruidnagels
300 g boerenkool
Voor de aardappelpuree:
1,5 kg bloemige aardappels
100 g boter
zout en peper
een bosje verse peterselie
- Schil de uien en wortels. Snijd de ui in kwarten en dan in schijven. Halveer de wortels overlangs en snijd in dikke plakjes. Snijd de bleekselderij in stukjes van ongeveer een centimeter.
- Schil de pastinaak en koolrabi. Snijd in stukken van ongeveer drie bij drie centimeter. Maak de champignons schoon en snijd in kwarten.
- Verhit de olie in een grote pan met dikke bodem en deksel. Voeg eerst ui, wortel en bleekselderij toe en bak aan op een middelhoog vuur voor ongeveer 5 minuten. Voeg de overige gesneden groenten toe en bak 10 minuten.
- Voeg de tomatenpuree toe en vermeng met de groenten. Voeg de gepelde tomaten en specerijen toe. Breng aan de kook, laat ongeveer 10 minuten pruttelen. Draai het vuur uit.
- Maak, indien nodig, de boerenkool schoon, snijd de kool in repen en voeg toe aan het gerecht.
- Maak ondertussen de puree. Schil de aardappelen en snijd in kwarten. Kook tot ze gaar zijn. Pureer de aardappels met een stamper en voeg de boter toe. Hak de peterselie fijn en voeg op het allerlaatst toe aan de puree; dus vlak voordat het geheel in de oven gaat. Breng op smaak met zout en peper.
- De stoofschotel en de puree kun je de dag (of ochtend) tevoren al maken.
- Vul op de avond van het diner een ovenschaal met de groenten en bedek met de aardappelpuree. Als je de puree in de koelkast hebt bewaard, zal hij stijf zijn geworden. Verwarm hem dan op de avond van het diner op een heel laag vuur met een scheutje melk en onder regelmatig roeren, totdat hij weer de consistentie heeft van een zachte puree. Bak de schotel 30 minuten in een op 180 graden voorverwarmde oven of totdat de randen pruttelen en de bovenkant goudbruin is.
Ierse chocoladefudge
Fudge is een bescheiden maar heerlijke afsluiter van dit menu. Je snoept ze als in-de-mond-smeltende chocolaatjes bij de koffie. Je kunt er de smaak aan geven die je wil, waarbij je zo exotisch mag zijn als je zelf wil: denk aan rozijnen, dadels, rode peper, likeur, speculaaskruiden. Ik geef hier het recept van twee varianten, zodat je verschillende smaken kunt opdienen: één met Ierse whiskey en één met noten. Je maakt de fudge gemakkelijk de dag van tevoren, want hij moet zeker vier uur opstijven in de koelkast.
300 g pure chocolade
200 g melkchocolade
100 g gemengde ongebrande, ongezouten noten, of kies één soort (cashewnoten, walnoten, pistache, hazelnoten)
1 blikje gecondenseerde melk (397 g)
30 ml (Ierse) whiskey (zeker geen rokerige (peated) whiskey)
Verder:
bakpapier
Eventueel om te serveren:
6 bolletjes vanille-ijs of 250 ml slagroom
- Bekleed 2 bakvormen van ongeveer 10 x 10 cm met bakpapier. Hak de chocolade in blokjes. Halveer de noten.
- Verhit de gecondenseerde melk in een steelpan op een laag vuur.
- Voeg de helft van de chocolade toe en roer totdat de chocolade voor de helft gesmolten is. Draai dan het vuur uit. Roer verder totdat de chocolade geheel gesmolten is.
- Doe de helft van het chocolademengsel in een andere kom. Voeg de whiskey toe en roer tot het is opgenomen. Giet in één van de bakvormen.
- Roer de noten door de overgebleven helft. Meng het geheel goed. Giet de chocoladepasta in de andere bakvorm. Laat de fudge zeker vier uur afgedekt in de koelkast opstijven.
- Snijd voor het serveren in blokjes.
Serveer met koffie of thee of maak er een uitgebreider feestje van door de blokjes per persoon te serveren met geklopte slagroom of vanille ijs.
Tip: de overgebleven fudge kun je verpakt in de koelkast bewaren en zeker nog een week van snoepen!
modern Europees - €€
puur plantaardig en ambachtelijk - €€
biologisch en gastronomisch - €€€
