Films over eten zijn in opmars. Steeds vaker worden er documentaires gemaakt waarbij voedsel en de productie centraal staan. Onlangs werd in Amsterdam zelfs een heel filmfestival rondom eten georganiseerd. Vegatopia sprak met een van de initiatiefnemers van ‘Food Filmfestival’, Joris Lohman, over zijn motivatie en bewustwording. “Maar ik ben echt geen bomenknuffelaar”.
Joris Lohman, Janno Lanjouw, Samuel Levie en Helen Kranstauber zijn de drijvende kracht achter het festival en zorgden daarmee dat Amsterdam, naast steden als New York en Londen, ook een heus foodfilmfestival heeft. Het Food Filmfestival kreeg vorm nadat Joris de film Food Inc had gezien. “Een van de beste films over hoe het geïndustrialiseerde voedselsysteem in elkaar zit en daar was ik heel erg van onder de indruk geraakt”, vertelt hij. “Ik merkte dat zo’n film heel sterk binnenkwam en dat mijn keuze in de supermarkt ging veranderen. Ik was al eerder met het IDFA bezig en Samuel en Helen met Youth Food Movement en we dachten hoe kunnen we de boodschap, bewuster met ons voedsel omgaan, goed overbrengen?”
“Film is een kapstok waar we die boodschap aan hangen, maar wat we ook wilden is een festival neerzetten waar je heen kan om lekker wat te eten, naar de markt te gaan, naar de film en vervolgens naar de gratis toegankelijke events.” vervolgt hij. “De boodschap die we hebben is misschien af en toe wel wat activistisch of ook wel wat zwaar, daar zit niet iedereen op te wachten, maar als je het op een bepaalde manier brengt, kun je het mensen die er behoefte aan hebben we meegeven. Het is vooral een leuke plek om er een beetje over na te denken, maar je kunt ook alleen komen dansen.”
Joris, die politicologie studeerde en daar in aanraking kwam met de wereldvoedselproblematiek, ziet zichzelf niet als een ‘foodie’. “Ik hou van lekker eten, maar het gaat mij vooral om het praktische handvat dat je hebt om met voedsel het verschil te maken. Voedsel is iets dat dicht bij ons staat en ik heb een algehele bezorgdheid over de wereld: waar gaan we heen? Niet op de manier dat ik bomen wil knuffelen, maar meer op de manier waarop we de wereld gaan inrichten. Voor mij is het veel abstracter om een bijdrage te leveren door een spaarlamp in te draaien dan te besluiten wat ik eet en dat ik weet wat voor gevolgen het heeft als ik minder vlees eet of biologisch voedsel koop. Dat komt veel dichterbij en is ook nog leuker.”
“Onderzoeken wijzen nog steeds uit dat als het erop aankomt, de consument toch gaat voor de goedkoopste keuze. Biologisch eten is nog steeds duurder, maar het is nu ook nog in verhouding te duur. Wat wij kunnen doen is proberen mensen te enthousiasmeren voor een beter alternatief en met zo’n festival een leuke plek te bieden. Ik zie in mijn directe omgeving dat mensen erdoor veranderen, dus als het in mijn directe omgeving is, dan zal het ook wel wat breder zijn. Ze zullen niet allemaal direct hun consumptiepatroon omgooien, maar ik denk dat we onderdeel zijn van een stroming. Voor de Provinciale Statenverkiezingen hadden we een actie, ‘Vote with your Fork’. Het idee was dat we eens in de vier jaar kunnen stemmen, maar we kunnen elke dag met onze vork een stem uitbrengen op een beter voedselsysteem. Door de juiste keuzes te maken, oefen je invloed uit op het systeem. Als we dat allemaal gaan doen, dan verandert het gewoon.”
Volgens Joris hoef je echt niet radicaal te veranderen om toch iets te kunnen doen. “Er zijn genoeg dingen je kan doen. Probeer af en toe bij kleine winkels te kopen, probeer naar de natuurwinkel te gaan. Je hoeft echt niet al je boodschappen daar te doen. Als je voor tien euro ingrediënten koopt bij de natuurwinkel, heb je misschien niet zoveel, maar dan zit er wel meer smaak aan. Je kan met drie ingrediënten een heerlijke pastasaus maken. Dat is een beetje mijn manier. Ik heb door dit festival geen topinkomen, dus ik moet het anders doen. Als je ook het verschil in smaak proeft tussen gangbare producten en biologische, dan weet je wel waarvoor je het doet.”
Films zien?
De film Smaak van de ziel, draait nu in bioscopen in de grote steden.
Via Holland Doc zijn er veel documentaires te zien over de voedselproblematiek, zoals Taste the waste, waarin de verspilling van voedsel van meerdere kanten belicht wordt.
Via Biologica vind je nog veel meer filmtips.
Of wacht tot volgend jaar, want volgens Joris Lohman krijgt het succesvolle filmfestival zeker een vervolg.
